İstifa Eden İşçi Ne Yapmalıdır? Hakları Ve Alacakları Nelerdir?

 

İşçinin İstifa Etmesi (İş Sözleşmesinin İşçi Tarafından Feshi)

İşçi ve işveren arasındaki iş ilişkisi, işveren veya işçi tarafından tek taraflı olarak feshedilebilmektedir. İşçinin yapacağı fesih bildiriminin kanuni şartlara uyması onun işçi alacaklarının ve tazminatlarının korunmasını ve işveren lehine herhangi bir tazminat ödenmesini engellemeyi sağlar. İşçinin yapacağı fesih, ihbar sürelerine uyarak yapacağı fesih, haklı sebeple yapacağı derhal fesih ve ayrık durumlarla yapacağı fesih olmak üzere ayrılır.

1) İşçinin İhbar Sürelerine Uyarak Yaptığı İstifa

Belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshinde işçi veya işveren tarafından feshedilmesi fark etmeksizin işçinin kıdem süresine göre uyulması gereken ihbar süreleri söz konusu olmaktadır. İşveren istifasından önce bu bildirim sürelerine uymalıdır.

“İş K. Süreli Fesih Madde 17 - Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.

İş sözleşmeleri;

a) İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,

b) İşi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,

c) İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,

d) İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra feshedilmiş sayılır.”

Bildirim sürelerine uyulmadan yapılan fesih, usulsüz fesihtir. Bildirim şartına uymayan taraf, işçi olsa bile bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır. Bildirimin yapıldığı tarih ile iş sözleşmesinin feshi tarihi farklı tarihler olup aradaki zamanda tarafların hak ve borçları önceki durumlarıyla aynı şekilde işlemeye devam edecektir.

İşçiye Verilmesi Gereken Yeni İş Arama İzni

İhbar süreleri içinde işveren, iş sözleşmesini hangi taraf feshederse etsin, işçiye yeni bir iş bulması için gerekli olan iş arama iznini iş saatleri içinde ve ücret kesintisi yapmadan vermeye mecburdur. İş arama izninin süresi günde iki saatten az olamaz ve işçi isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu kullanabilir. Ancak iş arama iznini toplu kullanmak isteyen işçi, bunu işten ayrılacağı günden evvelki günlere rastlatmak ve bu durumu işverene bildirmek zorundadır.

İşveren yeni iş arama iznini vermez veya eksik kullandırırsa o süreye ilişkin işçiye ücret ödemekle yükümlüdür. İşveren, iş arama izni esnasında işçiyi çalıştırır ise işçinin izin kullanarak bir çalışma karşılığı olmaksızın alacağı ücrete ilaveten, çalıştırdığı sürenin ücretini yüzde yüz zamlı ödemek zorundadır.

İşçinin ihbar sürelerine uyarak yaptığı istifa durumunda somut duruma göre Kıdem Tazminatı, Ücret Alacağı, Yıllık İzin Alacağı, Fazla Mesai Ücreti Alacağı, Ulusal Bayram Ve Genel Tatil Alacağı, Hafta Tatili Alacağı, AGİ Alacağı alma hakkı varlığını korur. İşçi izmir işçi avukatı, izmir iş hukuku avukatı aracılığı ile bu alacaklarını işverenden talep edebilecektir.

 

2) İşçinin Haklı Nedene Dayanarak Yaptığı İstifa (İşçinin İş Sözleşmesini Haklı Nedenlerle Derhal Feshi)

Her türlü iş sözleşmesinde iş sözleşmesinin süresinin bitiminden önce veya süresiz iş sözleşmelerinde bildirim şartı aranmaksızın işçiye derhal fesih hakkı sağlayan haklı nedenle fesih halleridir. İşçinin iş sözleşmesini haklı nedenle fesih halleri üç ayrı başlık altında incelenmektedir.

Sağlık Sebepleri:

a) İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa.
b) İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa.

Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri:

a) İşveren iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında yanlış vasıflar veya şartlar göstermek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermek veya sözler söylemek suretiyle işçiyi yanıltırsa.
b) İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa veya işçiye cinsel tacizde bulunursa.
c) İşveren işçiye veya ailesi üyelerinden birine karşı sataşmada bulunur veya gözdağı verirse, yahut işçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karşı davranışa özendirir, kışkırtır, sürükler, yahut işçiye ve ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlerse yahut işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa.
d) İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmazsa.
e) İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse,
f) Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren tarafından işçiye yapabileceği sayı ve tutardan az iş verildiği hallerde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek işçinin eksik aldığı ücret karşılanmazsa, yahut çalışma şartları uygulanmazsa.

Zorlayıcı Sebepler:

a) İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa.

Yukarıda saymış olduğumuz nedenler dahilinde uygulamada en çok karşımıza çıkan haklı fesih sebepleri; işçinin maaşının ödenmemesi, işçinin maaşının eksik ödenmesi, işçinin hizmet günlerinin SGK'ya bildirilmemesi veya eksik bildirilmesi, işçiye mobbing yapılması, işçiye kötü muamelede bulunulması gibi sebepler olarak sıralanabilir.

İşçinin bu şekilde işinden haklı nedenlerle istifa etmesi halinde somut duruma göre Kıdem Tazminatı, Ücret Alacağı, Yıllık İzin Alacağı, Fazla Mesai Ücreti Alacağı, Ulusal Bayram Ve Genel Tatil Alacağı, Hafta Tatili Alacağı, AGİ Alacağı alma hakkı varlığını korur. İşçi izmir işçi avukatı , izmir iş hukuku avukatı aracılığı ile bu alacaklarını işverenden talep edebilecektir.

3) İşçinin Haklı Bir Nedene Dayanmadan ve İhbar Süresine Uymadan Yaptığı İstifa

İşçinin iş sözleşmesini haklı bir neden olmaksızın derhal feshetmesi halinde yalnızca feshe bağlı olmayan alacaklarını talep edebilecektir.

İşçinin bu durumda haksız bir şekilde istifası halinde yalnızca mevcut bulunması halinde Ücret Alacağı, Yıllık İzin Alacağı, Fazla Mesai Ücreti Alacağı Ulusal Bayram Ve Genel Tatil Alacağı, Hafta Tatili Alacağı ve AGİ Alacağı hakkı bulunmaktadır. İşçi izmir işçi avukatı , izmir iş hukuku avukatı aracılığı ile bu alacaklarını işverenden talep edebilecektir. Bu durumda işçiler işverene karşı ihbar tazminatı ödemekle yükümlü tutulabilir.

İşçinin istifasının İşe İade Davası Üzerine Etkisi

İş sözleşmesini kendi iradesi ile fesheden işçi iş güvencesi hükümlerine gidemeyecek bu nedenle işe iade davası yoluna başvuramayacaktır. Zira işe iade davasının şartlarından biri işçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesidir. Bu sebeple işçiler istifa etmeden önce mutlaka izmir işçi avukatı ile görüşmeli ve alanında uzman işçi avukatlarından hukuki destek almalıdır.

İşçinin İstifasının Kıdem Tazminatı Üzerine Etkisi

Kıdem tazminatı işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında ödenecek olan tazminat türüdür. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır. Kıdem tazminatının hesaplanması, son ücret üzerinden yapılır. İşçinin kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshi tarihi ile mevcut olan giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanır. Kıdem tazminatı için dava zamanaşımı süresi beş yıl olup zamanaşımı süresi fesih tarihi itibariyle başlar.

İşçinin aşağıdaki sebeplerle istifa etmesi halinde kıdem tazminatı alma hakkı vardır.

İşçinin Feshi ile Kıdem Tazminatının Varlığını Koruduğu Ayrık Durumlar
a. Muvazzaf askerlik nedeniyle işçinin iş sözleşmesini feshi,
b. Yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla iş sözleşmesini feshi,
c. Evlenen kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile iş sözleşmesini sona erdirmesi,
d. İşçinin ölümü sebebiyle iş sözleşmesinin son bulması,
e. İşçinin sendika yöneticiliğinden kaynaklanan güvencesinden ibarettir.

Bu sebeplerle işçi istifa eder ise izmir işçi alacağı avukatı aracılığı ile kıdem tazminatı hakkını alabilmektedir.

İşçinin İstifasının İhbar Tazminatı Üzerine Etkisi
Haklı bir neden olmaksızın ve yukarıda anlatılan bildirim sürelerine uyulmaksızın işçinin iş sözleşmesini feshetmesi halinde işçi ihbar tazminatına hak kazanamaz. İşçi sözleşmeyi haklı bir nedenle feshettiğinde dahi ihbar tazminatına hak kazanamayacaktır. Haklı nedenle fesihe ilişkin tazminat istemleri ayrı bir şekilde düzenlenmiştir.

İşçilik Alacaklarımı nasıl alabilirim?

İşçilik alacaklarına ilişkin şartları oluştuğu takdirde bu alacakların tahsili için izmir işçilik alacakları avukatı ile görüşmeli ve hukuki destek almalısınız.

İşçilik Alacakları Davası
İşçilik alacaklarına ilişkin hak ve taleplerinizde görevli mahkeme İş Mahkemesi olup iş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir. Alacaklara ilişkin hak düşürücü sürelere uyarak açacağınız işçilik alacakları davası ile yukarıda bahsedilen kıymetlerinizi dava yolu ile tazmin edebilirsiniz. Unutulmamalıdır ki; kanunda, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi ve işveren alacağı tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, başvurulmuş olması dava şartıdır.

İş sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklara ilişkin yapılacak olan başvuruda veya açılacak olan her türlü davada hak kaybına uğramamanız için hukuki süreci mutlaka bilgisine güvendiğiniz bir avukat ile yürütmenizi tavsiye etmekteyiz.

İzmir İşçi avukatı olan Avukat İhsan Mert Çiftçi, kurucusu olduğu İMÇ Hukuk Bürosu bünyesinde yerli ve yabancı gerçek ve tüzel kişi müvekkillerine yukarıda bahsedilen hizmetlerin haricinde İş Hukukunun her alanında ve tüm hukuki süreçlerinde etkin ve sonuç odaklı bir şekilde avukatlık hizmeti sağlamaktadır.

Detaylı bilgi ve avukatlık hizmeti almak için bu sayfanın sağında bulunan telefon veya Whatsapp kutucuğuna tıklayarak bizi arayabilir, mesaj gönderebilir, mail yolu ile tarafımıza uklaşabilir veya sayfamızda bulunan iletişim formunu doldurarak avukatlarımızın sizinle iletişime geçmesini sağlayabilirsiniz.

SORUMSUZLUK BEYANI

Hukuki iş ve işlemlerinizi bilgisine güvendiğiniz bir avukat aracılığı ile yürütmenizi tavsiye ederiz. İşbu internet sitesinde yer alan yazılar yalnızca bilgi amaçlı olup, bu internet sitesinde bulunan hiçbir bilgi hukuki tavsiye, reklam ya da iş geliştirme amacına yönelik değildir.

İşbu internet sitesi aracılığı ile bilgi görüntülenmesi ve edinilmesi; soru ve talep formu doldurulması ve gönderilmesi İMÇ Hukuk Bürosu Avukatlık Bürosu ortakları ve çalışanları ile hiçbir hukuki ilişki ve/veya avukat-müvekkil ilişkisi doğurmaz. İMÇ Hukuk Bürosu işbu internet sitesinde sunulan hiçbir bilginin içeriği, güncelliği ya da doğruluğu konusunda bir garanti vermemektedir ve ziyaretçilerin bu internet sitesinde yer alan bilgilere dayanarak gerçekleştirecekleri hiçbir eylemden ötürü sorumluluk kabul etmemektedir.